Sprawy sądowe odnoszące się do ograniczenia lub całkowitego pozbawienia praw rodzicielskich, zaliczane są do jednych z najbardziej skomplikowanych. Czym charakteryzuje się odebranie władzy jednemu z rodziców? Jak sporządzić właściwy wniosek? Jak przebiega rozprawa?

Pozbawienie władzy rodzicielskiej – podstawowe informacje

Wszelkie prawa dotyczące władzy rodzicielskiej są określone w Kodeksie Rodzinnym i Opiekuńczym. Zgodnie z przepisami proces o pozbawienie praw rodzicielskich odbywa się drogą sądową. Co więcej, rodzic lub oboje rodziców mogą zostać pozbawieni owych praw, m.in. w wyniku haniebnego zaniedbania obowiązków względem dziecka. Zdarza się również, że przyczyną ich odebrania jest także nadużywanie władzy rodzicielskiej. Warto jednak zauważyć, że proces ten jest poprzedzony działaniami wspomagającymi funkcjonowanie rodziny, tak aby w miarę możliwości uniknąć odebrania dziecka. W przypadku odebrania praw obojgu opiekunów, małoletni trafia do domu dziecka lub rodziny zastępczej. Sprawa może być rozpoczęta na wniosek jednego z rodziców lub z urzędu. Jak prawidłowo sporządzić ten dokument?

Wniosek o pozbawienie praw rodzicielskich

Proces pozbawienia praw jednego z rodziców rozpoczyna się od napisania odpowiedniego wniosku. Powinny się w nim znajdować, m.in. argumenty przeciwko jednemu z opiekunów. Najczęstszym powodem jest rażące zaniedbanie dziecka lub dzieci. W praktyce związane jest to z trwałym pobytem rodzica za granicą, przebywaniem w więzieniu lub dobrowolnym zakończeniem kontaktu. Wśród argumentów wyróżnia się także:

• zmuszanie małoletniego do nierządu, kradzieży lub innych działań karalnych,
• zaniedbanie podstawowych potrzeb i warunków do życia,
• uzależnienie opiekuna, m.in. od alkoholu czy narkotyków,
• chorobę psychiczną rodzica/rodziców.

Do wniosku powinny zostać dołączone dokumenty potwierdzające powyższe argumenty. Zalicza się do nich: zaświadczenie z placówki oświaty, ośrodka zdrowia, a także nagrania, wiadomości czy zdjęcia. Zaleca się również powołanie świadków, którzy potwierdzą sytuację rodzinną. Aby uniknąć niezgodności prawnych, warto sporządzić go w biurze prawniczym, np. Kancelaria Adwokacka Adwokat Wilczyński i Partnerzy w Katowicach. Sporządzony dokument należy złożyć w sądzie wraz z odpisem akt urodzenia dziecka.

Jak przebiega rozprawa sądowa?

Pierwsze działania sądu rozpoczynają się po rozpatrzeniu wniosku. Oczekiwanie na pierwszą sądową rozprawę może potrwać od kilku do kilkunastu tygodni. W toku postępowania zbierane są informacje odnośnie do sytuacji rodzinnej dziecka. W tym celu sąd ma prawo zlecić wywiady kuratorskie oraz rozmowy z osobami z najbliższego otoczenia, a także opinii psychologa, a czasem psychiatry. Oprócz wysłuchania rodziców i świadków, sąd może zechcieć zadać parę pytań dziecku w osobnym pomieszczeniu przy obecności psychologa. Na forach internetowych pod hasłem „adwokat Katowice – sprawy rodzinne” bardzo często pojawiają się zapytania odnośnie do możliwych zagadnień podejmowanych w trakcie rozprawy. Sąd oraz adwokaci obu stron są uprawnieni do zadawania następujących pytań dotyczących: obecnego miejsca zamieszkania dziecka, jego stanu zdrowia, kontaktów z rodzicami, współpracy rodziców z lekarzami i nauczycielami, stabilności emocjonalnej opiekunów czy ich stanu zdrowia i możliwych uzależnień.